Grudzień na rynku paliwa gazowego
W grudniu na rynku SPOT czyli na Rynku Dnia Następnego średnioważona z cen indeksów TGEgasDA ukształtowała się na poziomie 219,88 zł/MWh. Koszt paliwa gazowego wahał się od 195,54 zł/MWh do 246,95 zł/MWh. W porównaniu do miesiąca poprzedniego jest to wzrost zaledwie o 0,17%.
Z kolei na Rynku Terminowym w grudniu średnia cena kontraktu na przyszły rok GAS_BASE_Y25 wyniosła 206,66 zł/MWh i jest to spadek o 0,25% w porównaniu ze średnią z listopada.
Wydarzenia 2024 roku na rynku gazowym
Początek roku 2024 przyniósł ulgę w postaci łagodnej zimy. Wyjątkowo sprzyjające warunki pogodowe w pierwszych miesiącach przełożyły się na zmniejszone zapotrzebowanie na gaz w Europie, co pomogło w stabilizacji cen w tym okresie. Mimo to, efekt ten był przejściowy. Kolejne miesiące przyniosły nowe wyzwania. Szczególne znaczenie miało ożywienie gospodarcze w Chinach, które zwiększyło globalne zapotrzebowanie na gaz ziemny. Chiny, jako jeden z największych importerów gazu skroplonego (LNG), istotnie wpłynęły na rosnącą presję cenową.
Również bardzo istotnym czynnikiem w 2024 kształtującym ceny były napięcia na Bliskim Wschodzie. Wzrost niepewności politycznej w tym regionie, kluczowym dla eksportu LNG, zakłócił stabilność globalnych dostaw. Konflikty trwające w rejonie Zatoki Perskiej zwiększyły obawy o ciągłość eksportu gazu, co spowodowało wzrost cen na światowych rynkach. Sytuacja ta uwidoczniła, jak bardzo rynki europejskie, w tym Polska, pozostają zależne od globalnych czynników geopolitycznych.
Warto podkreślić, że od 1 grudnia rozpoczęto dostawy gazu z Azerbejdżanu na Słowację, realizowane przez azerski koncern naftowy SOCAR dla słowackiej spółki SPP. Projekt ten ma charakter pilotażowy i krótkoterminowy, jednak jego celem jest zbudowanie trwałej współpracy energetycznej między stronami. W dłuższej perspektywie może to skutkować zwiększeniem importu gazu z Azerbejdżanu na większą skalę, obejmującą także inne kraje Unii Europejskiej. Istotnym elementem tego szlaku dostaw jest ich przebieg przez terytorium Turcji, co dodatkowo wzmacnia strategiczne znaczenie tego kierunku.
Bieżąca sytuacja
Czynniki pro wzrostowe to niskie poziomy magazynów gazu w Europie, podniesienie celu magazynowego w UE, zimowe warunki pogodowe i duża presja na odbudowę zapasów po sezonie grzewczym.
Czynniki, które mogą odpowiadać za spadki cen to wciąż niskie zapotrzebowanie na gaz ze strony przemysłu oraz względna stabilizacja w zakresie napięć geopolitycznych.
Ciekawostka: najdroższym dniem na Rynku Dnia Następnego w 2024 roku był poniedziałek 30 grudnia z ceną 246,95 zł/MWh, zaś najtańszym była niedziela 25 lutego z ceną 105,48 zł/ MWh.
Prognozy na najbliższy czas
Początek 2025 roku nie poprawił sytuacji na europejskich rynkach gazu. Odnotowany spadek temperatur poniżej średnich norm oraz dodatkowo awaria instalacji Hammerfest LNG w Norwegii przyczyniły się do dalszych wzrostów cen. Nowe rekordy cenowe dotyczące kontraktów terminowych tylko potwierdzają ten trend.
Problemy z dostawami gazu po zakończeniu umowy tranzytowej między Rosją, a Ukrainą pogłębiają obawy rynku, szczególnie w okresie zwiększonego zapotrzebowania na ogrzewanie. Czynniki te zwiększają ryzyko i wspierają wzrost cen.
