Stabilizacja rynku energii w 2024 roku
Rok 2024 był okresem stabilizacji na rynku energii elektrycznej w Polsce, co miało istotne znaczenie dla sektora przedsiębiorstw. Po okresie dynamicznych wahań w latach 2022 i 2023, rynek wszedł w fazę równowagi. Jednak nadal podlegał wpływom globalnych wydarzeń oraz zmian regulacyjnych, zarówno w kraju, jak i w Unii Europejskiej.
Kontrakty terminowe na dostawy energii w 2025 roku kształtowały się w przedziale 400,61 – 530,00 zł/MWh, znacznie poniżej wartości obserwowanych w szczytowym okresie kryzysu energetycznego. Średnia arytmetyczna z notowań kontraktu rocznego BASE_Y_25 na rok 2025 wyniosła 453,12 zł/MWh. Na rynku SPOT widoczne były sezonowe wahania cen związane m.in. z produkcją z odnawialnych źródeł energii oraz warunkami pogodowymi.
Wpływ regulacji na rynek
W 2024 roku nadal obowiązywały ceny maksymalne energii elektrycznej dla małych i średnich przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i innych wrażliwych klientów. Dla odbiorców biznesowych cena wynosiła 693 zł/MWh netto. W 2025 roku nadal będą obowiązywać zamrożone ceny energii dla gospodarstw domowych na poziomie 500 zł/MWh do końca września. Jednostki samorządu i podmioty wrażliwe będą korzystać z maksymalnej ceny 693 zł/MWh netto do końca marca. Całkowity koszt interwencji oszacowano na ponad 5,6 mld zł.
Reforma rynku bilansującego wprowadziła ważne zmiany, w tym 15-minutowe okresy rozliczania energii. Dzięki temu wycena energii stała się bardziej dokładna i efektywna. Pomaga to uczestnikom rynku lepiej reagować na sygnały cenowe i bardziej świadomie podejmować decyzje zakupowe. Urząd Regulacji Energetyki podkreślił, że celem tych zmian jest wzmocnienie mechanizmów rynkowych oraz zwiększenie elastyczności systemu elektroenergetycznego. Reforma ma na celu lepszą integrację odnawialnych źródeł energii i ograniczenie liczby nierynkowych redukcji generacji OZE.
Ciekawostka: Najdroższą godziną w 2024 roku była 18:00 dnia 6 listopada, kiedy cena wyniosła 2750,00 zł/MWh. Z kolei najtańszą godziną była 15:00 dnia 11 sierpnia, kiedy cena osiągnęła wartość (minus) -360,00 zł/MWh. Te ekstremalne różnice obrazują wyzwania związane z zarządzaniem produkcją energii i jej dostosowaniem do popytu.
OZE i wyzwania infrastrukturalne
Pomimo spadku dynamiki nowych inwestycji w fotowoltaikę (PV) i energetykę wiatrową, w 2024 roku oddano do użytku nowe bloki gazowe, co zwiększyło elastyczność systemu elektroenergetycznego. Czynniki takie jak wysokie stopy procentowe oraz brak decyzji dotyczących ustawy odległościowej utrudniły rozwój nowych projektów. Niezależnie od wspomnianych przeszkód udział odnawialnych źródeł energii w polskim miksie energetycznym wzrósł. To pozwoliło we wrześniu, po raz pierwszy w historii, obniżyć udział węgla poniżej 50% w produkcji energii elektrycznej.
Wzrost produkcji energii z odnawialnych źródeł energii wspierał spadek cen na rynku. Jednak głównie latem operatorzy systemu elektroenergetycznego musieli interweniować, ograniczając możliwość wprowadzania energii z fotowoltaiki do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Pokazuje to potrzebę modernizacji infrastruktury sieciowej oraz lepszego zarządzania bilansowaniem systemu.
Nowe inwestycje w energetykę wiatrową i fotowoltaikę nadal będą ograniczone ze względu na wysokie stopy procentowe i niewielką opłacalność projektów. Rozwój nowych instalacji hamują również skomplikowane procedury administracyjne oraz brak dostosowania przepisów zgodnie z unijnymi wymaganiami.
